UMOWA DAROWIZNY CZY DOŻYWOCIE ?

W celu zabezpieczenia darczyńcy strona obdarowana może ustanowić na jego rzecz służebność osobistą mieszkania która jest dożywotnia i pozwala na korzystanie z darowanego mieszkania, domu lub jego części. W przypadku służebności mieszkania, osoba mająca służebność, ma prawo do mieszkania bez obowiązku uiszczania czynszu, często także z możliwością korzystania z urządzeń przypisanych do niego, korzystania z kuchni, łazienki oraz innych pomieszczeń. W prawie służebności mieszkania brak obowiązku zapewnienia utrzymania wyżywienia czy opieki w czasie choroby. Nie można go mylić z umową dożywocia.

Umowę darowizny można odwołać w sytuacji gdy obdarowany dopuści się rażącej niewdzięczności wobec darczyńcy. Odwołania darowizny może dokonać sąd po przeprowadzeniu postępowania. Sądy najczęściej przyjmują, że do rażącej niewdzięczności dochodzi kiedy obdarowany dopuszcza się przestępstwa skierowanego przeciwko darczyńcy (np. zniewaga, kradzież, brak kontaktu, pobicie, uszczerbek na zdrowiu) lub też w sposób ciężki zaniedbuje wobec niego obowiązki rodzinne.

Umowa dożywocia zgodnie z art. 908 § 1 k.c. polega na przeniesieniu własności nieruchomości - poprzez nieruchomość należy rozumieć zarówno nieruchomość gruntową, jak i nieruchomość budynkową oraz nieruchomość lokalową, jeżeli stanowią one odrębny od gruntu przedmiot własności na nabywcę, który w zamian zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie.

Powinien on przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczyć mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom. Oczywiście zakres obowiązków nabywcy wobec dożywotnika może być rozszerzony lub zawężony. Decyduje tu treść umowy dożywocia, którą również sporządza się w kancelarii notarialnej w formie aktu notarialnego, gdyż brak odpowiedniej formy skutkuje nieważnością umowy.

Umowa dożywocia podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych bez względu na pokrewieństwo. Podstawę opodatkowania przy umowie dożywocia stanowi wartość rynkowa nieruchomości. Stawka podatku wynosi 2% od podstawy opodatkowania. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy dożywocia i ciąży na nabywcy nieruchomości.

Zgodnie z art. 913 §1 k.c. w razie powstania z jakichkolwiek powodów między dożywotnikiem a zobowiązanym takich stosunków, że nie można wymagać od stron, aby nadal pozostawały w bezpośredniej ze sobą styczności - w takim przypadku zakres obowiązków nabywcy może zostać zmieniony w ten sposób, że treścią jego obowiązków stanie się wypłacanie dożywotnikowi dożywotniej renty. Żądanie takiej zmiany może wysunąć każda ze stron umowy.

  Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Tarnowie.