Odpowiedzialność szkoły za nękanie dziecka

Dziecko w wieku do 13 lat nie podlega odpowiedzialności karnej.

Radca Prawny
Magdalena Słowik
14 Marzec 2025

 

1. Odpowiedzialność dziecka (brak odpowiedzialności karnej)

Dziecko w wieku 9 lat nie podlega odpowiedzialności karnej, ponieważ w Polsce granicą odpowiedzialności karnej jest 13 lat.

Jednak może zostać objęte postępowaniem wychowawczym przed sądem rodzinnym, jeśli jego zachowanie zostanie uznane za demoralizację (art. 4 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich).

Możliwe środki wychowawcze dla dziecka:

  • Upomnienie przez sąd,
  • Nadzór kuratora,
  • Skierowanie do poradni psychologicznej,
  • W skrajnych przypadkach umieszczenie w ośrodku wychowawczym.

2. Odpowiedzialność rodziców

a) Odpowiedzialność cywilna (Kodeks cywilny, art. 427 KC)

Rodzice dziecka mogą ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą, jeśli wskutek nękania doszło do:

  • uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub fizycznym ofiary,
  • strat materialnych (np. zniszczenie mienia ofiary).

W takim przypadku poszkodowany (lub jego rodzice) może żądać zadośćuczynienia lub odszkodowania.

b) Odpowiedzialność za zaniedbanie opieki (art. 96 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego)

Jeśli rodzice nie reagują na problem, może zostać wobec nich wszczęte postępowanie przez sąd rodzinny – np. nadzór kuratora.


3. Odpowiedzialność szkoły

Szkoła ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa uczniom (art. 10 Prawa oświatowego). Jeśli ignoruje nękanie, rodzice poszkodowanego mogą:

  • złożyć skargę do dyrektora lub organu prowadzącego szkołę (np. gminy),
  • dochodzić odszkodowania od szkoły (art. 415 KC – niedopełnienie nadzoru),
  • zgłosić sprawę do kuratorium oświaty.

4. Jak reagować?

  1. Rozmowa z nauczycielem i dyrekcją – szkoła powinna wdrożyć działania naprawcze (np. mediacje, dodatkowy nadzór).
  2. Skierowanie dziecka do pedagoga szkolnego lub psychologa.
  3. W przypadku braku reakcji – zgłoszenie do sądu rodzinnego (w celu objęcia nadzorem kuratora).
  4. Jeśli doszło do poważnych szkód – rozważenie pozwu o odszkodowanie.