Konsekwencje prawne za nękania w szkole

Nękanie rówieśników, czyli przemoc rówieśnicza (bullying), może prowadzić do różnych konsekwencji prawnych, zależnych od wieku sprawcy, skali zachowania i skutków dla ofiary. W Polsce konsekwencje te mogą obejmować zarówno odpowiedzialność karną, jak i cywilną.

1. Odpowiedzialność karna (dla osób powyżej 17. roku życia lub wyjątkowo od 15 lat)

Jeśli sprawca jest pełnoletni lub w niektórych przypadkach ukończył 15 lat, może ponosić odpowiedzialność na podstawie Kodeksu karnego za:

• Znęcanie się psychiczne lub fizyczne (art. 207 KK) – grozi kara od 3 miesięcy do 8 lat więzienia.
• Groźby karalne (art. 190 KK) – jeśli ktoś grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa, np. pobicia, śmierci, może grozić kara do 2 lat pozbawienia wolności.
• Naruszenie nietykalności cielesnej (art. 217 KK) – np. popychanie, bicie – kara grzywny, ograniczenia wolności lub do roku więzienia.
• Stalking (art. 190a KK) – uporczywe nękanie, w tym cyberprzemoc, grozi kara do 8 lat pozbawienia wolności.
• Pomówienie lub znieważenie (art. 212 i 216 KK) – np. obraźliwe wpisy w internecie, mogą skutkować karą grzywny lub ograniczenia wolności.

2. Odpowiedzialność nieletnich (poniżej 17. roku życia)

Nieletni poniżej 17 lat nie podlegają Kodeksowi karnemu, ale mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności na podstawie Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Sąd rodzinny może orzec:

• Upomnienie,
• Nadzór kuratora sądowego,
• Skierowanie do ośrodka wychowawczego,
• W skrajnych przypadkach – umieszczenie w zakładzie poprawczym.

3. Odpowiedzialność cywilna

Rodzice sprawcy mogą zostać pozwani o zadośćuczynienie lub odszkodowanie za krzywdę wyrządzoną dziecku, np. za straty psychiczne czy koszty leczenia.

4. Konsekwencje szkolne

Szkoły mają obowiązek reagować na nękanie, co może skutkować:

• Naganami i karami dyscyplinarnymi,
• Przeniesieniem ucznia do innej klasy lub szkoły,
• Powiadomieniem policji lub sądu rodzinnego.

Nękanie rówieśników jest poważnym wykroczeniem, które może prowadzić do surowych konsekwencji prawnych zarówno dla sprawcy, jak i jego opiekunów.

Szkoły i nauczyciele odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu nękaniu rówieśników. Mają obowiązek zapewnienia bezpiecznego środowiska dla uczniów oraz reagowania na wszelkie zgłoszenia dotyczące nękania rówieśników. Brak odpowiednich działań ze strony szkoły może prowadzić do odpowiedzialności prawnej (także finansowej).