TRANSGRANICZNE UPROWADZENIE DZIECKA

Odmowa nakazania powrotu dziecka do kraju zwykłego pobytu

Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat praktycznych aspektów stosowania Konwencji dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę, sporządzonej w Hadze dnia 25 października 1980 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 108, poz. 528 z późn. zm., dalej: Konwencja), w tym możliwości odmowy nakazania powrotu dziecka do kraju zwykłego pobytu.

Postanowieniem z 22 października 2021 r., I CSKP 511/21, Sąd Najwyższy uwzględnił skargę kasacyjną Prokuratora Generalnego i uchylił postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie, zmieniające postanowienie Sądu pierwszej instancji i uwzględniające wniosek konwencyjny.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przesłanka negatywna zarządzenia powrotu dziecka, unormowana w art. 13 ust. 1 lit. b Konwencji, nie ogranicza się do sytuacji, w których dziecku grozi przemoc ze strony osoby, która złożyła wniosek o zarządzenie powrotu dziecka. Celem przywołanego przepisu jest dobro dziecka, a spektrum sytuacji, które mogą stwarzać poważne zagrożenie wyrządzenia dziecku szkody fizycznej lub psychicznej albo postawienia go w sytuacji nie do zniesienia, jest szersze i nie ogranicza się do przemocy skierowanej bezpośrednio względem małoletniego.

W razie sprzeciwiania się przez dziecko powrotowi do kraju zwykłego pobytu, stosownie do art. 13 ust. 2 Konwencji przesłanką odmowy nakazania powrotu dziecka jest posiadanie przez to dziecko zdolności do wyrażenia opinii, której uwzględnienie - ze względu na wiek i stopień dojrzałości małoletniego - jest właściwe, a nie niepozostawanie przez dziecko pod wpływem manipulacji. Nie jest bowiem wykluczone pozostawanie przez dziecko pod wpływem manipulacji mimo jednoczesnego charakteryzowania się przez nie stosownym stopniem dojrzałości.

Postanowienie SN z dnia 22 października 2021 r. z uzasadnieniem (sygn. akt I CSKP 511/21)

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Tarnowie.