Bimber, a przepisy prawa polskiego

Niestety Skarb Państwa posiada monopol na produkcję wyrobów spirytusowych.

Nielegalne bimbrownictwo było penalizowane już przez ustawę karną skarbową z dnia 2 sierpnia 1926 r., ustawę z dnia 18 marca 1932 r. karną skarbową, dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 listopada 1936 r. Prawo karne skarbowe, dekret PKWN z dnia 12 grudnia 1944 r. o zwalczaniu potajemnego gorzelnictwa, dekret z dnia 11 kwietnia 1947 r. Prawo karne skarbowe, dekret z dnia 24 czerwca 1953 r. o wyrobie i przerobie spirytusu, ustawę z dnia 22 kwietnia 1959 r. o zwalczaniu niedozwolonego wyrobu spirytusu, ustawę karną skarbową z dnia 13 kwietnia 1960 r., ustawę karną skarbową z dnia 26 października 1971 r.        

   Aktualnie w Polsce nielegalna produkcja bimbru jest karana zgodnie z Kodeksem karnym oraz ustawą o wyrobach akcyzowych i o podatku akcyzowym.    

Zgodnie z Ustawą z dnia 18 października 2006 o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych (Dz.U. 2006 Nr 208 poz. 1539 z późn. zm.):

1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestru wyrabia lub rozlewa napoje spirytusowe, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

2. Kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w stosunku do napojów spirytusowych o znacznej wartości, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Co prawda zapisów tej ustawy nie stosuje się do napojów alkoholowych sporządzonych domowym sposobem, na własny użytek, które nie są przeznaczone do obrotu, ale trunki takie nie mogą być wytworzone bezpośrednio w drodze destylacji po uprzedniej fermentacji alkoholowej zatem legalny bimber, jako produkt destylacji zacieru nie istnieje.

   Samo posiadanie destylatora nie jest zakazane, ma on bowiem różne zastosowania – w zależności od potrzeb. Jeśli jednak chodzi o wytwarzanie w nim alkoholu wysokoprocentowego – to już jest zabronione.

   Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego pędzenie bimbru (będącego produktem destylacji alkoholu etylowego powstałego w wyniku fermentacji alkoholowej) zawsze wymaga stosownego zezwolenia. Jak wskazał Sąd Najwyższy „Znamiona przestępstwa określonego w art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 31, poz. 353 ze zm.) wypełnia również wyrabianie alkoholu etylowego na własny użytek” (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2004 r., I KZP 23/04 z glosą krytyczną J. Warylewskiego).

Zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, kto bez wymaganego wpisu do rejestru wyrabia lub rozlewa napoje spirytusowe, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jeżeli sprawca dopuszcza się takiego czynu w stosunku do napojów spirytusowych o znacznej wartości, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W świetle powyższego Sąd Najwyższy uznaje, że produkcja bimbru, nawet na własne potrzeby, jest nielegalna (podobne wyrok: Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 7 czerwca 2013 r., IV Ka 296/13, Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 23 czerwca 2016 r., VI Ka 189/16, Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 18 marca 2016 r., II K 1016/15, Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 16 października 2015 r., II Ka 256/15, Sądu Rejonowego Katowice-Zachód w Katowicach z dnia 2 października 2014 r., III K 1146/12). Sąd Okręgowy w Słupsku w wyroku z dnia 28 marca 2013 r., II K 89/12 kwestionuje racjonalność tejże uchwały SN.

Żadne przepisy nie kryminalizują „spożywania”, czy „posiadania” bimbru, a w orzecznictwie można nawet znaleźć pogląd, że spożywanie bimbru nie jest zabronione (Wyrok Sądu Okręgowego w Koninie sygn. akt II Ka 1/18).

   Na własny użytek można wyprodukować alkohole takie jak: rum, okowitę, whiskey, wódkę, brandy, gin i likiery oraz piwo.

   Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z art. 65 § 1 kks, kto nabywa, przechowuje, przewozi, przesyła lub przenosi wyroby akcyzowe stanowiące przedmiot czynu zabronionego określonego w art. 63 k.k.s., art. 64 k.k.s. lub art. 73 k.k.s. lub pomaga w ich zbyciu albo te wyroby akcyzowe przyjmuje lub pomaga w ich ukryciu podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.

Zgodnie z art. 63 § 1 k.k.s. kto wbrew przepisom ustawy wydaje wyroby akcyzowe, w stosunku do których zakończono procedurę zawieszenia poboru akcyzy, bez ich uprzedniego oznaczenia znakami akcyzy, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

„Nieświadomość zakazu pędzenia tzw. „bimbru” jest nieświadomością bezprawności czynu (art. 20 § 2 k. k.), nie zaś błędem co do okoliczności, należącej do istoty czynu (art. 20 § 1 k. k.)” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 1946 r., K 1208/46).